در اواخر سال ۱۸۷۴ مارکس در یک دفترچه یادداشت به زبان روسی٬ گزیدههایی از کتاب اخیر باکونین تحت عنوان «استاتیسم و آنارشی» را رونویسی کرد و نظراتش را در حاشیه آن نوشت. متن حاضر عینا از روی همان یادداشتها تنظیم گردیده که اولین بار از آلمانی به انگلیسی ترجمه شد و در کتاب «فلسفه سیاسی باکونین» اثر جی. پی ماکسیموف بچاپ رسید.
انگلس در باره اتوریته - ترجمه به فارسی: نازنین و یامین
گذاری نظری- تاریخی به چگونگی پاگیریِ ایده کمونالیسم که از جانب بعضی چپها٬ آنارشیستها و کمونیستهایِ سابق٬ به عنوان یک راهکارِ سیاسیِ متکامل و مدرن تبلیغ میشود.
گزیدهای از کتاب «امپراطوری کنوئتو-آلمانی و انقلاب اجتماعی» است که در مجموعه آثار باکونین٬ زیر تیتر ”Fragment” آمده است. ترجمه: نازنین و یامین
نازنین و یامین
نقدی به بنیانهای نظری-سیاسی آنارکو- کُلِکتیویسم (باکونینیسم)
کندو کاو ٦ ـ فروردين ۱۳۹٧
نقدی به بنیانهای نظری-سیاسی آنارکو- کُلِکتیویسم (باکونینیسم)
کندو کاو ٦ ـ فروردين ۱۳۹٧
گرایش کُلِکتیویستی، با طرح شعارهای باصطلاح رادیکال –مثل کنفدرالیسم دموکراتیک، لیبرتارین مونیسیپالیسم و غیره- سعی دارد تا مبارزه طبقاتی-کارگری در خاورميانه را متشتت کند و نیروهای چپ و رادیکالِ را به حمایت از نوعی اتوپیسم بکشاند. این سلسله نوشتارها که از تحلیل «روژآوا» آغاز شدند و نقش سیاسی حزب پ.ک.ک و جریانات وابستهاش را در صحنه سیاسی امروزِ منطقه آشکار کردند، سپس به نقد و بررسی آموزههای نظریهپردازان این طیف، از اکنون تا گذشته (اوجالان، بوکچین و باکونین)، و اشکال بازتولید این آموزهها، در عینیت سیاسیِ تاریخ حاضر پرداخته اند.
براى مبارزات کرگران٬ همچون ساير زحمتکشان٬ قيام بهمن ماه نقطه عطفى بود. با درهم شکستن ابزار سرکوب و خفقان دولتى و مسلح شدن مردم توازن قوا مابين زحمتکشان و طبقه حاکم تغييرى کيفى کرد... شوراها در سطوح مختلف ايجاد مى شد و کارگران مى کوشيدند از انتصابات نابجا و بازگشت ترورر و خفقان به محيط کارخانه جلوگيرى کنند. سالن ها و اطاق هاى دانشگاه ه و زمين هاى باير اطراف تهران مرکز جلسات پيا پى کارگران کارخانجات مختلف شد. خانه کارگر بدست خود کارگران افتاد و به مرکز تجمعات کارگران و بيکاران بدل گشت. همه جا صحبت از سنديکا و ايجاد سنديکاى واقعى٬ اتحاديه واقعى و کنفدراسيون سراسرى کارگران بود...
امروز پس از ۵ ماه که از قيام مى گذرد از آن شور و شوق اوليه چندان خبرى نيست... علت اين پديده فروکش مبارزات نيست بلکه بى نتيجه ماندن آن مبارزات مشخص در جهت سنديکاهاى مستقل توده اى است. آن چه از آن همه شور و مبارزه بيرون آمد تعدادى سنديکاى کاقذى است که تشکيلات واقعى آن از هيات موسس فراتر نمى رود. تعدادى سنديکاى وابسته به دولت و در خدمت کارفرما که منجمله توسط حزب توده ايجاد شده عملابا سنديکاهاى زرد سابق تفاوتى ندارند.
اداى سهم لئون تروتسکى به نظريه و عمل مارکسيستى
در باره کتاب سولژنيتسين "مجمع الجزاير گولاگ"
بررسى جزوه م.ر. "مساله استالين" - نوشته صمد راد (تراب ثالث)
مسئله استراتژى انقلابى - در باره : مارکس و تئورى انقلاب؛ انقلاب سياسى و انقلاب اجتماعى؛ تکاليف انقلاب؛ انقلاب سوسياليستى؛ درازاى استراتژى؛ مبحث استراتژى در انقلاب روسيه؛ تئورى انقلاب مداوم.
معرفى مفاهيمى چند از روش شناسى کريستوفر آرتور
تفسيرى چند بر سرمايه بطور عام وساختار سرمايه مارکس - ترجمه از حسن آزاد
اين مقاله مقدمه اى است که رابرت آلبريتون بر ترجمه فارسى کتاب ديالکتيک و شالوده شکنى در اقتصاد سياسى نوشته است. ترجمه از فروغ اسدپور
بررسى اهداف و نتايج "انقلاب سفيد" - نوشته صمد راد (تراب ثالث)
بررسى اهداف و نتايج "انقلاب سفيد" - نوشته صمد راد (تراب ثالث)
بررسى اهداف و نتايج "انقلاب سفيد" - نوشته صمد راد (تراب ثالث)
ارنست مندل
بازهم در باره ظهور سرمايه مالى اتونوم در چندين کشور شبه مستعمره
کندوکاو - شماره ۳ - دوره اول - آذر ۱۳۵۴
بازهم در باره ظهور سرمايه مالى اتونوم در چندين کشور شبه مستعمره
کندوکاو - شماره ۳ - دوره اول - آذر ۱۳۵۴
امپرياليزم و مساله سرمايه مالى عرب و ايرانى
مارکسيزم و انقلاب
چشم اندازها و وظايف انقلاب در شرق
گفتگو با تراب ثالث در باره تاريخ گرايش سوسياليزم انقلابى و انقلاب ايران. بخش سوم: ١٣٦٤ ـ ١٣٦٠
گفتگوى ئاسو فولادى، يعقوب كيا و خبات مازيار با تراب ثالث در باره تاريخ گرايش سوسياليزم انقلابى و انقلاب ايران
حمله ها و کوشش هاى پى در پى و رو به افزايشى که از همان نخستين روزهاى پس از قيام بهمن ماه از سوى روحانيت و حکومت عليه پيشرفت مبارزه طبقاتى و عليه دست آوردهاى جنبش ضد استبداد و ضد سلطنت انجام گرفت٬ پس از دورانى از شگفتى٬ ناباورى و سپس خشم و درماندگى اينک لايه هاى وسيعى از مبارزين آگاه و نيز گروه بسيارى از توده کارگران٬ دهقانان٬ زنان و مليت ها را به طرح اين سئوال – و البته جستجوى جواب آن – واداشته است که بر سر انقلاب چه آمده است؟ چگونه مى توان اين پرسش را آگاهانه و انقلابى پاسخ داد که پس از پيروزى يکى از گسترده ترين قيام هاى شهرى تاريخ معاصر عليه يکى از خونخوارترين حکومت هاى استبدادى بايد هر روز شاهد شديد ترين حمله ها عليه ابتدائى ترين حقوق اجتماعى و فردى باشيم؟
از اسناد بحث داخلى دفتر بين الملل چهارم نوشته صابر نيکبين (تراب ثالث) عضو کميته بين المللى
از اسناد بحث داخلى دفتر بين الملل چهارم نوشته صابر نيکبين (تراب ثالث) عضو کميته بين المللى
بخش دوم از تاريخچه گرايش سوسياليزم انقلابى در ايران. اين بخش به چند سال اول انقلاب اختصاص دارد.
در دوره مبارزات عليه نطام سلطنتى و آغاز موج وسيع اعتصابات کارگرى ما شاهد پيدايش کميته ها و شوراهاى کارگران و کارمندان بوديم. اين تشکل ها در صورت گسترش و سراسرى شدن مى توانستند پايه هاى قدرت توده اى و حاکميت مستقيم کارگران و زحمتکشان را تشکيل دهند. اما بجاى چنين حکومتى رژيمى انتصابى و بورژوايى بر ايران تحميل شد.
يکى از غنى ترين تجربيات طبقه طبقه کارگر در اين زمينه انقلاب ۱۹۰۵ و ۱۹۱۷ روسيه بود. مقاله زير اقتباسى است از جزوه اى بقلم آندره نين يکى از رهبران جنبش کارگرى اسپانيا که به منظور شناساندن تجربه شوراهاى کارگرى روسيه به کارگران اسپانيا نوشته شده بود. ترجمه فارسى اين مقاله قبلا در کندوکاو شماره ۷ منتشر شده است.
خسرو رضوى
انقلاب ظفار
تغيير جهت سازمان آزادى بخش فلسطين
انقلاب عرب و مساله فلسطين
ريشه هاى معاصر بحث؛ مارکس و ديکتاتورى پرولتاريا؛ دولت و حکومت؛ شکل حکومتى ديکتاتورى پرولتاريا.
ترجمه از انگلیسی: ى. ک.
سیاستهای نولیبرالی از آغاز دهه ۱۹۸۰ چارچوبهای مقرارتی کینزی را دگرگون کرد و با این کار مشخصات بحران را نیز تغییر داد: بحران دهه ۱۹۷۰ ناشی از سقوط نرخ سود بود. بحران کنونی ناشی از کند شدن ساختاری آهنگ تحقق ارزش در مقایسه با آهنگ ارزشافزایی ارزش است. بحران کنونی، که خطر تورم منفی در آن، هر لحظه وجود دارد، بحران پاسخ نولیبرالی به بحران دهه ۱۹۷۰ است؛ بحرانی که در آن همیشه خطر تورم وجود داشت.
حجم «ارزش سمی» از پیش مشخص نیست، بلکه محل نزاع اجتماعی است. سیاستهای اقتصادی که در مواجهه با بحران اجرا شدند تا جای ممکن جلوی از دست رفتن ارزش «سرمایه سمی» را گرفتند.
بانکهای مرکزی کشورهای توسعهیافته در مواجهه با بحران دست به اجرای سیاست پولی بیسابقهای در تاریخ اقتصاد زدند. و یک رقم نجومی چندین هزار میلیارد دلاری به اقتصاد تزریق کردند.
فصل چهارم به این پرسش پرداخته است: بانکهای سرمایهگذاری با بهرهمندی از سیستم مالی مقرراتزدایی شده در دوران نولیبرال، مشتقات مالی ساخته و در بازارهای مالی آنها را مبادله کردند. به این ترتیب خطر قرضهای تادیهناپذیر در گستره وسیعی از سرمایهگذاران و سبد سهام (پورتفولیو) پخش شده و از این نظر معقول به نظر میرسید. ما از سیستمی که در آن فرض بر این بود که قرضدهنده ریسک تادیهنشدن قرض را میپذیرد وارد سیستمی شدیم که با فروش این ریسک در قالب مشتقات مالی ظاهراً آن را از خود قرض جدا میکند، طوری که این دیگر کیفیت قرض نیست که برای بانکداران مهم است بلکه کمیت آن است که هر چه بیشتر برایشان جذابتر میشود.
در دوره نولیبرال فاصله میان مصرف خصوصی و سهم تعدیل شده مزد در تولید ناخالص داخلی بیشتر شده است. در مجموعه ۱۵ کشور اول اتحادیه اروپا سهم مزد به نسبت مصرف خصوصی به طور قابل ملاحظهای نزول کرده در حالی که در ایالات متحده سهم مزدها در تولید ناخالص داخلی به مقدار کمی کاهش یافته اما مصرف خصوصی به طور قابلملاحظهای افزایش یافته است. در ژاپن، سهم مزد در تولید ناخالص داخلی به مقدار زیادی کاهش یافته در حالی که مصرف خصوصی افزایش یافته است.
در دوره نولیبرال، یعنی از آغاز دهه ۱۹۸۰ به این طرف، در هر سه قطب اصلی دنیای توسعهیافته (ایالت متحده، پانزده کشور اولیه اتحادیه اروپا، ژاپن)، بارآوری کار سریعتر از مزدهای واقعی رشد کرده است. شکافی که بین نرخ رشد بارآوری کار و مزدهای واقعی ایجاد شده، یا بعبارت دیگر افزایش استثمار نیروی کار، یکی از ویژگیهای بنیادی دوره نولیبرال است.
بحران جهانی سرمایهداری که در سال ۲۰۰۷-۸ در ایالات متحده آغاز و سپس در سراسر دنیا، به خصوص در اقتصادهای توسعهیافته گسترده شد صرفاً بحران بانکها و بخش مالی نیست بلکه بحران ساختاری عمیق سرمایهداری است. بطور دقیقتر این بحران سرمایهداری نولیبرال است. سرمایهداری هرگز به شکل کلی و انتزاعی وجود نداشته، بلکه همواره شکلی مشخص و معین، یعنی تاریخی، به خود گرفته است. قوانین عمومی و تاریخی سرمایهداری همیشه خود را در قالب قواعد و رفتارهایی نشان میدهند که از نظر تاریخی پایدار نیستند. همین به ما اجازه میدهد که عصر سرمایهداری را دورهبندی کنیم. «نولیبرالیزم» نیز اشاره به «وجه تنظیم» جدیدی دارد که از دهه ۱۹۸۰ به تدریج تحمیل شده است.
این کتاب پیش از پاندمی کووید-۱۹ نوشته و منتشر شد. قصد من در این کتاب این بود که نشان دهم که بحران اقتصادی که در ۲۰۰۸-۲۰۰۷ آغاز شد پیش از آنکه صرفاُ بحران سیستم مالی و بانکی باشد بحران ساختاری طرح بازتولید سرمایه در ابعاد جهانی بود؛ طرحی که از سالهای ۱۹۸۰ با اجرای سیاستهای نولیبرال تحمیل شد. این بحران نه تنها با رکود بزرگ ۲۰۰۹ خاتمه نیافت بلکه هنوز ادامه دارد و امروز با بحران اقتصادی مرتبط با پاندمی گره خورده است. بحران ساختاری کنونی بر خلاف بحرانهای دهه ۱۹۷۰ که ناشی از سقوط نرخ سود بودند ناشی از ترکیدن حبابی است که از کاهش تقاضای خانوارها و پیامد بلاواسطه آن که کند شدن ضربآهنگ تحقق ارزش باشد جلوگيرى میکرد.
بحران جهانی و بازتولید سرمایه - استاوروس تومبازوس
مصاحبه دنيس برژه با ارنست مندل در باره ماهيت طبقاتى دولت شوروى
در تحلیل شکل های اقتصادی نه میکروسکوپ به کار می آید و نه معرف های شیمیایی، قدرت تجرید باید جایگزین هر دو شود.
منظور مارکس از تجرید به عنوان تنها نیروی کارآمد در پژوهش سرمایه چیست؟ چهگونه تجریدی مورد نظر اوست؟ اصولا چرا به تجرید نیاز داریم؟
در ناتورالیسم انتقادی باسکار قصد دارد که به نحوی هستی شناسانه و علمی، وجود (و نه پیدایش) جامعه و امکان فعالیت علمی برای شناخت آن و نیز امکان تغییر و دگرگونی (و نه فروپاشی) آن را توضیح بدهد.
مارکسيزم يا فمينيزم
نقد و بررسى جزوه "در باره ستم کشيدگى زن در ايران" بقلم آذر عاصى و فروغ راد٬ انتشارات فانوس٬ ۱۳۵۱
رحيم قديرى
جنبش کارگرى ايران٬ موانع سازمانيابى ضد سرمايه دارى و راه برون رفت از آن
نگاه – ۲۸ – مارس ۲۰۱۴
جنبش کارگرى ايران٬ موانع سازمانيابى ضد سرمايه دارى و راه برون رفت از آن
نگاه – ۲۸ – مارس ۲۰۱۴
محمد مالجو
تحليل طبقاتى اعتصاب هاى کارگران پتروشيمى ماهشهر
نقد اقتصاد سياسى - پاييز ۱۳۹۱ - منتخب مقالات
تحليل طبقاتى اعتصاب هاى کارگران پتروشيمى ماهشهر
نقد اقتصاد سياسى - پاييز ۱۳۹۱ - منتخب مقالات
رحيم عابدين زاده
نگاهى به تاريخچه "فدراسيون کار آمريکا" و "کنگره سازمان هاى صنعتى"
نگاه – منتخبى از مقالات پيشين تا ژوئن ۲۰۱۰
نگاهى به تاريخچه "فدراسيون کار آمريکا" و "کنگره سازمان هاى صنعتى"
نگاه – منتخبى از مقالات پيشين تا ژوئن ۲۰۱۰
خاطرات يک گارد سرخ
معرفى کتاب: آثار ا. سلطانزاده٬ انتشارات مزدک٬ ۱۹۷۴
"ما هرگز ترور را بلحاظ اصولى رد نکردهایم و نمیتوانیم ردّ کنیم. ترور یک اقدام نظامی است که در محل یا مقطع معیّنی از نبرد، در وضعیت معیّنى از نیروهای نظامی، و در شرایطى معیّن میتواند کاملاً مناسب و حتی ضروری باشد. اما نکته مهم این است که در شرایط حاضر، ترور، به هیچ وجه به مثابه یک اقدام اجرايى برای ارتشی که در میدان جنگ حضور دارد، و یا بمثابهٔ اقدامى که از نزدیک با کل سیستمِ مبارزه مرتبط و ادغام شده پیشنهاد نمىشود، بلکه بمثابهٔ شکل مستقلی از حمله گاهوبیگاهی که ربطی به هیچ ارتشی ندارد. بدون داشتن یک مرکزیت و با وجود ضعف در تشکیلات انقلابی محلی، در واقع، این همهٔ آن چیزی است که ترور میتواند بشود. از اینرو، موکداً اعلام میکنیم که تحت شرایط حاضر، چنین شیوهای از مبارزه نامناسب و ناشایست است؛ که فعالترین رزمندگان را از مسیرِ وظایف واقعیشان ــ که از موضع منافع کُل جنبش، مهمترین است ــ منحرف میکند. بعلاوه، ترور، موجب اختلال در نیروهاى انقلاب ــ و نه دولتی ــ میشود."
"رابوچیه دلو به این دلیل علت اهمیت "تاریخی" کسب کرد که "روح" این دوره را ــ بطور برجستهای ــ بازتاب مى دهد. اینها... بادنما بودند که بدرستی توانستند اختلاف و تزلزل را بیان کنند، و آمادگیشان را براى امتیاز دادن به جریانِ "انتقادى" و "اکونومیسم" و تروریسم نشان دهند. صفت مشخصۀ این دوره، نه تحقیرِ شدید کارِ عملی توسط بعضی از ستایشگران "مطلق"، بلکه ترکيب خُردهکارى با بیاعتنایی کامل به تئوری بود. قهرمانان این دوره زیاد در بند ردّ مستقیم "عبارات پُر آبوتاب" نبودند بلکه سرگرم مبتذلکردنشان بودند. سوسیالیسم علمی دیگر خصلت یک تئوری انقلابیِ جامع را از دست داد و به معجون درهمبرهمی تبدیل شد که با انتشار هر کتاب درسیِ تازۀ آلمانی، "آزادانه" رقیقتر میشد؛ "مبارزۀ طبقاتی" دیگر فعالیت وسیع و پرانرژیتری را ترغیب نمیکرد، بلکه از آنجا که "مبارزه اقتصادی از مبارزۀ سیاسی جدایی ناپذیر است"، جنبهٔ مرحم پیدا کرده بود؛ ایدۀ تشکیل حزب بمثابهٔ فراخوانی برای ایجاد سازمان رزمندهای از انقلابیون نبود، بلکه ابزاری برای توجیه اشکالی از "بوروکراسی انقلابی" و بازی بچگانهٔ با اشکال "دموکراتیک" بود."
"انتشار یک روزنامۀ سیاسی سراسری در روسیه باید آن مشی اصلی باشد که بتوسط آن بتوانیم بدون انحراف از مسير توسعه یابیم، عمیقتر شویم و تشکیلات را گستردهتر کنیم (منظور آن سازمان انقلابی است که همیشه برای پشتیبانی از هر اعتراض و خیزشی آماده است). لطفا به من بگویید، آیا وقتی بنّاها برای ساختن قسمتهای متنوع یک ساختمان بسیار عظیم از ريسمانى برای چیدن درست آجرهاکمک بگیرند، اسمش کار "کاغذی" است؟ آیا مشخص کردن هدف نهایی در کار مشترک، بکمک اين ريسمان، قادرشان نمیکند تا نه تنها هر آجر بلکه حتی هر بخشى از آجر را که به آجرهای قبلی و بعدی وصل میشود، در یک خط ممتد و کامل قراردهند؟ آیا ما دقیقاً در حال گذار از چنین دورهای در حیات حزبیمان نیستیم؟ آیا اینطور نیست که ما آجر و بنّا داریم اما آن ريسمان راهنما را که برای آجرچینی و پیگیری کار لازم است، نداریم؟ بگذار فرياد بزنند که منظور ما از نشان دادن اين ريسمان، بدست گرفتن فرمان است."
"اکونومیستها در رابطه با مسئلهٔ تشکیلات و نیز سیاستها، همواره از سوسیال دموکراسی به تریدیونیونيسم منحرف میشوند. مبارزۀ سیاسی سوسیال دموکراسی بمراتب وسیعتر و پیچیدهتر از مبارزۀ اقتصادی کارگران علیه کارفرمایان و حکومت است. به همین ترتیب (و در واقع به همین دلیل)، تشکیلات حزب سوسیال دموکراتیک انقلابی ناگزیر باید از سازمان کارگرانى که برای این مبارزه طراحی شده متفاوت باشد. سازمان کارگران باید در وهلهٔ نخست یک سازمان اتحاديه اى باشد؛ ثانیاً باید تا جایی که ممکن است وسیع باشد؛ و ثالثاً باید تا جایی که شرایط اجازه میدهد علنى باشد (البته من در اینجا و چه پایینتر فقط روسیۀ استبدادزده را مدنظر دارم). برعکس، سازمان انقلابیون باید ــ بيشتر از هرچيز ــ از افرادی تشکیل شود که فعالیت انقلابی، حرفهشان باشد (به همین دلیل من از سازمان انقلابیون حرف میزنم، و منظورم سوسیال دموکراتهای انقلابی است). با توجه به اشتراک (عمومیت داشتن) خصوصیاتِ اعضای چنین سازمانی، باید کلیهٔ تفاوتها میان کارگران و روشنفکران ــ تا چه رسد تمایزات شغلی و تجاری ــ زدوده شوند. چنین سازمانی بنا به ماهيتش، نباید خیلی گسترده باشد و باید حتیالمقدور مخفی باشد"
"سوسیال دموکراسی انقلابی، مبارزه برای رفرمها را همیشه جزئی از فعالیتهایش بحساب آوردهاست. اما از آژیتاسیون "اقتصادی" در رابطه با حکومت٬ نه صرفاً برای مطالبه کردن انواع اقدامات بلکه همچنین (و بدواً) خاتمه دادن به حکومت اتوکراتیک نیز استفاده مىکند. بعلاوه، سوسیال دموکراسی انقلابی، این را وظیفه خود میداند که این مطالبه را نه صرفاً در زمینۀ مبارزۀ اقتصادی، بلکه در رابطه با همهٔ مظاهر عمومى اتوکراسی در زندگی اجتماعی و سیاسی، در برابر حکومت بگذارد. خلاصه اینکه سوسیال دمکراسی انقلابی، مبارزه برای رفرمها را بمثابهٔ جزء و تابعِ کل ــ یعنی مبارزۀ انقلابی برای آزادی و سوسیالیسم ــ قرار میدهد.... آگاهی سیاسی-طبقاتی صرفاً میتواند از بیرون، یعنی از بیرونِ مبارزۀ اقتصادی، از بیرونِ حوزهٔ روابط کارگران با کارفرمایان آورده شود. تنها حوزهاى که چنین دانشی را مىتوان از آن کسب کرد، حوزهٔ روابطِ همهٔ طبقات و اقشار با دولت و حکومت است، يعنى حوزهٔ مناسباتِ متقابلِ میانِ همهٔ طبقات."
"جنبش خودانگیختهٔ طبقه کارگر همان جنبش تريديونيونيستى است و معنای تریدیونیونيسم، اسارتِ ایدئولوژیک کارگران توسط بورژوازی است. از این رو وظیفۀ ما، یعنی وظیفهٔ سوسیال دموکراسی٬ نبرد علیه خودانگیختگی است، و اينکه مسیر جنبش طبقه کارگر را از این خودانگیختگی ــ که مسیر مورد تمایل تریدیونیونيستهایی است که به مایل به خزیدن به زیر بال و پر بورژوازی هستند ــ منحرف سازد و آن را به زیر بال و پر سوسیال دموکراسی انقلابی بکشاند."
"ما یک گروه همپیمان هستیم که در راهی پُر تلاطم و دشوار ــ در حالیکه دستهای همدیگر را محکم گرفتهایم ــ به پیش میرویم. دشمنان، از هر سو محاصرهمان کردهاند و ما تقریباً دائم باید زیر آتشِ آنان به پیشروی خود ادامه دهیم. ما با تصمیمِ آزادانهٔ خود، و به قصد جنگیدن با دشمن جمع شدهايم و نه به قصد عقبنشستن در باتلاق بغلدستمان، که سکنهاش از همان آغاز سرزنشمان کردهاند که خودمان را بمثابهٔ یک گروهِ خیلی خاص جدا کرده و مبارزه را بجای مصالحه برگزیدهایم. بگذارید که ما به درون باتلاق بغلطیم! و وقتی که ما دست به سرزنششان میزنیم، به تلافی بگویند: ”عجب مردمان عقبماندهای هستید! خجالت نمیکشید که آزادی ما برای دعوت شما به اتخاذ یک راه بهتر را انکار میکنید؟” آه، بله، آقایان! شما آزادید نه تنها دعوت کنید بلکه آزادید به هر کجا که میخواهید بروید، حتی به درون باتلاق؛ در واقع فکر میکنیم که جای حقیقی شما همان باتلاق است، و ما حاضریم هر کمکی که از دستمان برمیآید انجام دهیم تا به آنجا بغلطید. فقط دست از سرِ ما بردارید، به ما آويزان نشويد و کلمۀ والای آزادی را نیالایید، چرا که ما نیز ”آزادیم” به هرجا که دلمان میخواهد برویم، و آزادیم نه تنها علیه باتلاق بجنگیم بلکه جلوی آنانی که به سمتِ باتلاق چرخیدهاند بایستیم!"
نگاهی به روژاوا و تاریخچه تاسیس «فدراسیون شمال کردستان»، نقش حزب کارگران کردستان و رهبری این حزب و ارائه ثحلیلی از پایه های مادی پاگیری روژاوا در بطن مناسبات اقتصادی، سیاسی، تاریخی و ژئوپولیتیکی خاورمیانه
تراب ثالث
ياداشت هايى در باره دموکراسى و سوسياليزم
سوسياليزم و انقلاب - شماره ۴ - دوره دوم - تابستان ۱۳۶۶
ياداشت هايى در باره دموکراسى و سوسياليزم
سوسياليزم و انقلاب - شماره ۴ - دوره دوم - تابستان ۱۳۶۶
در معرفی کتابِ "رقص دیالکتیک: گامهایی در روش مارکس" _ پراکسیس
باید پرسید که آیا امروز یک فلسفهی مارکسیستی/مارکسی منسجم و جامع در دست داریم یا خیر؟ اگر پاسخ منفی باشد پرسش بعدی این خواهد بود که آیا باید دست به کار ساخت یک فلسفهی مارکسیستی شد یا نه؟ و اصولا منظور از ساخت یک فلسفهی مارکسیستی چیست؟ و آیا ساخت چنین فلسفهای اصولا ممکن است؟
مرگ نابهنگام روى باسکار، ما را بر آن داشت که شماره ويژه اى را به افکار او اختصاص دهيم. روى باسکار در بازسازی و نوسازی فلسفه رئالیستی علم اثرات برجسته اى برجاى گذارده و در تصريح شالوده های فلسفی و مفاهيم علمى مارکس سهم عمده اى ايفا کرده است.
ترجمه فصل دوم از کتاب رابرت آلبريتون به همين نام - مترجم کيانوش ياسائى
نقدى بر مباحثات اقتصاددانان نوليبرال براى يک سان دانستن تعديل هاى ساختارى در عرصه اقتصادى و دموکراتيک سازى در عرصه سياست در ايران
مرورى بر بحث دولت رانتير در ايران و سياست هاى اقتصادى
تخمينى از حجم تعديل نيروى کار در صنايع نفت
ريشه هاى گرسنگى در اقتصاد ايران
مجازات تکدى گران خود نوعى جرم است.
فريدا آفارى
نگاهى بر افزوده هاى مارکس بر چاپ فرانسوى سرمايه
نقد اقتصاد سياسى - پاييز ۱۳۹۱ - منتخب مقالات
نگاهى بر افزوده هاى مارکس بر چاپ فرانسوى سرمايه
نقد اقتصاد سياسى - پاييز ۱۳۹۱ - منتخب مقالات
برگردان فروغ اسد پور
سرمایه داری محتضر اما وحشی؛ بورژوازی ورقبایش؛ بحران ها، شورش ها و راه حل ها؛ سوسیالیست ها و راه انقلابی سوسیالیسم مارکسی؛ سوسیالیزم انقلابی و ایران معاصر.
ژان فيليپ ديوه
سوسياليزم٬ دموکراسى و سازماندهى - بررسى پلاتفرم رفقاى ايرانى
فوروم بين المللى سوسياليستى - شماره ۴ - ژوئن ۱۹۹۹
سوسياليزم٬ دموکراسى و سازماندهى - بررسى پلاتفرم رفقاى ايرانى
فوروم بين المللى سوسياليستى - شماره ۴ - ژوئن ۱۹۹۹
تراب ثالث
بولتن بحث سوسياليزم انقلابى – پلاتفرم حداقل
فوروم بين المللى سوسياليستى - شماره ۱ - اوت ۱۹۹۷
بولتن بحث سوسياليزم انقلابى – پلاتفرم حداقل
فوروم بين المللى سوسياليستى - شماره ۱ - اوت ۱۹۹۷
از طرف هسته لندن گرايش سوسياليزم انقلابى – نوشته تراب ثالث
حزب کمونيست عراق و مساله کردستان
در این فصل ابتدا چند مفهوم اصلی باسکار در باره فلسفه علم به طور مختصر توضیح داده می شود. این فلسفه علم هم طبیعت و هم جامعه را به عنوان ابژه های مطالعات علمی در تفاوت ها و شباهت هایشان با هم بحث می کند و در ضمن رویکردهای عمده در شناخت شناسی، پوزیتیویسم و هرمنوتیک، را هم به بحث گذارده و نقد می کند.
سرمقاله: آغاز انتشار کندوکاو
بخش اول – گروه کندوکاو
وقتی به تاریخ معاصر جنبش سوسیالیستی و انقلابی ایران مینگریم همانند بسیاری از نقاط دیگر جهان، هژمونی و صدای مسلط – جدا از روایت مسلط و کر کنندهی حاکمان- حتا در روایت رخدادها نیز همانگونه است که در هنگامهی وقوع خود این رخدادها و مبارزات بوده است؛ یعنی سلطه و فرادستی روایت جریاناتی از جنبش که یا گوش به فرمان فرامین مسکو داشتهاند و یا دل در گرو ناز و کرشمههای پکن و اقمار آن. سنت «سوسیالیزم انقلابی» که فعالیتها و مبارزات خود را ابتدا از دل جریان منسوب به تروتسکیزم و بينالملل چهارم و با انتشار کندوکاو آغاز کرد با این وصف سنتی است که هم نه فقط در هنگامهی جنبش صدای مسکوت و حتا ممنوع و سرکوب شده بوده است بلکه در بازبینی رخدادهای تاریخ معاصر در بسیاری از به اصطلاح تاریخنگاریها - نه به سبب ناحقیقی بودن تحلیلها و راهکارهایش بلکه به سبب قلت کمّی اعضایش و ضرب و شتم ساير گروهها - اغلب فاقد آن اهمیتی تلقی شده است که چیزی بیش از چند برگ از تاریخ معاصر چپ ایران بدان اختصاص داده شود. اینکه انواع و اقسام استالینیزم روسی و چینی و روح کلی این نوع سوسیالیزم چه میزان در این برخورد سرکوبگرانه و طردکننده و در به حاشیهرانی سنت سوسیالیزم انقلابی در ایران مؤثر بوده و چه میزان معیار اعظم کانفرمیستی-پوزیتیویستی تعداد اعضای یک جریان آنقدر اهمیت ندارد که دریابیم امروزه دیگر حقیقت را بر اساس تأییدیههای اردوگاهی یا کمیت یک جریان نسنجیم. اگر برای بشر همواره به بیان درنیامدن معادل به حساب نیامدن و در نهایت ناموجود بودن بوده است، حتا با اختصاص درصدی از احتمال قابل تصور به اینکه ممکن است حقیقت نه در روایت تهیهکنندگان شکست جنبش انقلابی گذشته، و بنابراین نه در ندامت و هزیمتطلبیهای آنان – و یا بالعکس لجاجت دگماتیک بر سر شعارها و چسبیدن به سکتهای سابق- که شاید در پرداختن به روایت نیروهایی است که تحلیلهایشان از انقلاب سفید تا ضدانقلاب سیاه و تاکنون، بخش زنده و تأملبرانگیزی از جریانات انقلابی ایران بودهاست، آنگاه بیش از پیش لزوم طرح و انعکاس روایت این نیروها احساس میشود. طنین افکندن چنین روایتی نه برای نشستن پای قصههای قشنگ و تلخ قدیمیترهای جنبش، نه برای برپاکردن جلسات اعتراف و ندامت علنی، نه جهت منم منم کردنهای مرسوم پستمدرنیستی این روزگار فضای مجازی، و نه برای صرف روایت آنچه گذشت بلکه برای حقایقی است کمتر شنیده شده که شاید دیگر زمان آن رسیده باشد تا مجالی یابند تا هم زندگی آنگونه که بود را روایت کنند و هم اینکه ما نیز به میانجی آنها شاید راهی به بیرون از قفسی که در آن به سر میبریم را بیابیم.
تاریخ گرايش سوسیالیزم انقلابی مکتوب نوار گفتگوهایی است که طی چند جلسه با ت.ث صورت گرفته و در چند شماره نشریه کندوکاو منتشر میشود. تاریخ مسکوت صرفا یک تاریخچه نیست. شرح مواضع و مبارزات و مشاهدات جریان سوسیالیزم انقلابی ایران در بستری بین المللی و محلی است. شرح تئوری انقلابی است در آزمون یک انقلاب بزرگ و رویدادهای حساس چند دهه اخیر: از مه ۱۹۶۸ گرفته تا انقلاب ایران و فروپاشی اتحاد شوروی و رویدادها و مسائل بعد از آن تا به امروز. کوشیده ایم عینک ت.ث را بر چشمان خود بگذاریم و برای پرسش های امروز خود پاسخی پیدا کنیم.
آذرماه ۱۳۵۳ است که نخستین شماره کندوکاو در لندن منتشر میشود. نقطه آغاز گفتگوی ما شکوفایی کندوکاو است. اینکه گروه حول این نشریه چگونه با کنفدراسیون دانشجویان ایرانی و گرایشات موجود در آن مواجه میشود، به بین الملل چهارم میپیوندد، خود را در بستر مبارزات بین المللی میپروراند و همزمان مبارزه خود را با رژیم سلطنت سازمان میدهد، این همه تا تشکیل حزب کارگران سوسیالیست در جریان قیام ۱۳۵۷، همه موضوعاتی اند که در جلد نخست این مجموعه به آنها پرداخته شده.
گروه مصاحبه کننده
سيريل اسميث٬ جان بلانتاين
پاسخ مايوس کننده به پلاتفرم حداقل
فوروم بين المللى سوسياليستى - شماره ۴ - ژوئن ۱۹۹۹
پاسخ مايوس کننده به پلاتفرم حداقل
فوروم بين المللى سوسياليستى - شماره ۴ - ژوئن ۱۹۹۹
نقد نظريات کوجين کاراتانى و چپ به اصطلاح پسا مارکسيست ايرانى
مرورى بر نظريات آلبريتون در باره باز انديشى فلسفى اقتصاد سياسى با توجه خاص به منطق سرمايه مارکس.
پريسا نصرآبادى
مارکس و مبانى انتخاب پرولتاريا به مثابه يگانه سوژه رهايى بخش
نگاه – منتخبى از مقالات پيشين تا ژوئن ۲۰۱۰
مارکس و مبانى انتخاب پرولتاريا به مثابه يگانه سوژه رهايى بخش
نگاه – منتخبى از مقالات پيشين تا ژوئن ۲۰۱۰
سوسياليزم و شعار مجلس موسسان: طرح مسئله؛ تجربه انقلاب ايران؛ انقلابات بورژوايى و سوسياليستى؛ اپوزيسيون راست؛ اپوزيسيون چپ؛ طفره روى در مواضع؛ تجربه انقلاب روسيه؛ دولت کارگرى و مجلس موسسان؛ سناريوهاى تاريخى.
معرفی کتاب "درک مارکس از جنسیت و خانواده" - جنی موریسون - ترجمه از ارغوان
برگردان فارسى-انگليسى منتخبى از واژه ها
در باره وجه توليد آسيايى: اهميت نظريه وجه تولید آسیایی؛ مارکس و وجه توليد آسيايى؛ مشخصات وجه توليد آسیایی؛ وجه توليد آسيايى در ايران.
معرفى گروندريسه و مباحثات مارکس در باره جوامع پيشا سرمايه دارى و غير غربى
حسن مرتضوى
واپسين نوشته هاى مارکس در باره جوامع غير غربى و پيشا سرمايه دارى
نقد اقتصاد سياسى - بهار ۱۳۹۲ - منتخب مقالات
واپسين نوشته هاى مارکس در باره جوامع غير غربى و پيشا سرمايه دارى
نقد اقتصاد سياسى - بهار ۱۳۹۲ - منتخب مقالات